Selasa, 24 Januari 2012

Kamus Bahasa Ende

BAHASA SUKU ENDE
(Homonim dan Sinonim)"
Bahasa suku Ende (serra ynde) selalu diakhiri dengan akhiran huruf vocal ( a,i,u,e,o ).
Dalam konteks bahasa Ende terdapat bentuk kosa kata yang sama dengan makna berbeda (homonim)
sesuai dengan konteks kalimat yang digunakan, seperti kata "perri" kata ini memiliki arti yang berbeda, 
bisa menyatakan bambu bisa juga  lap atau labur (mengelap / melabur).
adapula yang bentuk kosa katanya beda tapi maknanya sama seperti, tozzo,tey, pango, kodho,keyzzo yang artinya melihat.
  Kita dapat mengetahui seseorang fasih berbicara menggunakan bahasa Ende ketika orang tersebut 
mengucapkan / melafalkan kata atau kalaimat yang pada kata atau kalimat tersebut terdapat huruf Z dan Huruf R
karena pada kata atau kalimat yang terdapat dua huruf tersebut, pengucapannya akan dibutuhkan
 penekanan pada lidah  agar bisa mencapai idiolek dan dialek yang sempurna. contoh ; zarru (jarum), zerra (hari/matahari), zirru (langit/angkasa raya).


“Pezze”
Nu nai mena ngazu tangi na..
Rajo uzzu nggenggu ali tiwa soo reu...
Sobhe nggobhe saruba woe na..
Woe koo kau ali zeebe uta manu..
Manu matta si’e koro kesa na...
Tozzo reka he’a ali tey tokko messa..
Poke embe wawi mina mere na..
Ja’o fonga pessa are uta rongo renda....




Kamus Bahasa Ende
By; Martozzo HanN  (hanya sekedar kamus untuk diketahui)
A"
 abang            =  ka'e * narra
acara             =  k3mma tau
acung            =  dhe dhe * dhe_Q
ada               =  zattu
adik              =  ari * w3tta
adu               =  taji
agak             =  ka'a * wi
agung           =  ba jou * atta ngga'e
ahli               =  ngg3shu
air                =  ae
ajar              =  perra
akar             =  qammu
akhir             =  k3dhe mb3ja
akibat           =  pu'u pani
akrab            =  r3mmi
aku               =  ja'o
alamat           = za'e zondo
alas               = wa_
alur                = ozzombana
amarah           = rugha
ambil               = mazza
amblas           =  fezzo
ambruk           =  mb3_bhe
ampas            =  pe'a * w3nni *w3nna
ampun            =  mbea
amputasi         =  ngg3_tte
amuk (mengamuk)  = pi'a retto
anak               =  anna
ancam            =  ku'u
anda               =  qau
angguk            =  r3nnu
angkasa           =  zirru
angkat             =  dhe_Q * dhe_wi *renggi
angker             =  ozzopire
angkut             =  wua * m3ndi * dhe_wi
aniaya             =  pongga tau
anjing              =  zako
antar               =  tu
anting anting    =  ate ate
antri                = b3_rri
apung             = mbawa
arang              = farra
arus                = mb3_qa
asah                = dhazzy
asal                 = may * pu'u
asam (rasa)      = nizzu
asam (buah)      = nangge
asap                = nu
asuh                = pa_gha
atap                = ghu_mbu * mangu
atas                 = wawwo
atau                 = to * ko
atur                 = n3_nna
awet                = taha * du'e
ayah                = baba
ayak (mengayak)  = rerro
ayam               = manu
ayun                = weo




B"
babi             = wawwi
babu             = hwo'o
bacok            = zambi * sappi * t3wwi
badan            = t3mbo
bagus            = sarre
bahasa           = s3_rra
bahu             = warra
baik             = pawe
baju             = zambu
bakar            = j3ngi
bakat            = zombe'o
balai            = bassa
balik            = bha_ze
balok            = bha_Q
balut            = woe
bambu            = p3ri
banci            = za_dhu * yoke
bangkit          = too * gerre
bangsawan        = zaqitana * attangga'e
bangun           = to'o
banjir           = mb3_Qa
bantal           = zanni
banting          = ti_bha
bantu            = zakka
banyak           = wosso
barang           = ngawu
barangkali       = s3mbe'o_Q
barat            = zau
baring           = mba'a * b3_rro
baris            = b3rri
baru             = zo'e
barusan          = taka p3na
basah            = mbasa
basi             = mbaru
basuh            = po'u
batang           = tokko * wozzo
batin            = rohho
batu             = wattu
bau              = wau
baur             = bou
bawa             = m3ndi * dho_ko
bawah            = w3nna
bawang           = sommu
bayam            = mbotti
bayang(terbayang)= hwe_tey
bayar            = ng3tti
bayi             = anna_ea
beda             = p3_sha
beduk            = zamba
bekal            = nazzu
bela             = zakka
belah            = q3_zza
belai            = poru
belakang         = zonggo
belalak          = dhu_ze
belalang         = annapoy
belang           = qezza
beli             = mbetta
belia            = ova_y
belit            = woe
belok            = ki'u * wiu * ziu
belukar          = mb3nne
belum            = za'e
belut            = ngezzu
benalu           = qi_
benam            = tanne
benang           = zezzu
benar            = mozzo
bencana          = balla
benci            = ronggi
bencong          = yoke
benda            = ngawu
bendung          = po
bengis           = mbani_qunna
bengkak          = mbowwo
bengkok          = zeqo
bengong          = bho_ho
bening           = zinna_massa
bentak           = bh3_ja
bentang          = w3_qa
bentur           = d3ggu
beranda          = wewwa
berani           = mbanni
beras            = are
berat            = ndate *dh3_nno
bercak           = nuzzi
beringin         = pu'u zezze
berisik          = hwao_m3zzo
beritahu         = so_dho * si'i
bersih           = massa
bersin           = f3n_na
besar            = mere
besok            = wisia
betah            = n3_dhe
betina           = m3ttu
betis            = t3zzo_mannu
biar             = mekoQi
biawak           = d3_gi
bibir            = kumba
bicara           = ng3stey
bidik            = nenni
biji             = mboko
bikin            = tau
bilang           = so_dho
bilas            = ze_gho
bilik            = q3m_by
bimbang          = dubbu
bimbing          = gege * perra
bincang          = gesha
bingung          = dubbu
bintang          = ndaza
bintik           = nd3tto_nd3rro
biru             = m3tta
bisa             = ngazza
bisik            = ngao
bisu             = ngo_ngo
bisul            = voshe
bocah            = anna_dhiqi
bodoh            = z3mbu * z3mbi
bohong           = mbo_dho * woa * sullo
boleh            = ngazza
bolong           = mb3_dho
bolos            = bobba
bongkar          = sae
bosan            = sundo
botol            = boti
boyong           = m3nndi
buah             = 3"sha
bual             = woa * sullo
buang            = woqu
buaya            = morri
bubar            = nggerra *ngerra
budak            = hwo'o
bugil            = hwo_a
buih             = wora
bujang           = nuamuri
bujuk            = baje
buka             = dhe_ra
bukan            = iwa
bukit            = wozzo
bulan            = wuzza
bulat            = mbo_dhe
bulu             = mb3zze
buncit           = mbeka * kejje
bundar           = Mbo_dhe
bunga            = wonga
bungkam          = q3_ppe
bungkuk          = zuggu
bunting          = tukata'y
buntut           = zommbo
bunuh            = rorre
bunyi            = zy
busa             = worra
busuk            = mosso
buta             = gibbe
buyut            = kajo




C"
cabai            = korro
cabik            = wirra * suwwi
cabut            = q3_dhu
cacar            = buzzy_b3sha
caci             = ngasi
cacing           = wise
cahaya           = izza
cair             = ae
cakar            = kaqi
cat              = p3rri_prada
campur           = ghao
cangkul          = tamby
cantik           = sare
capung           = zezzo_ae
cari             = nggae
cebol            = panda * podhe
cebur            = s3_zo
cecer            = mbore
cekik            = q3_je
ceking           = kingga
celah            = 3"zza * zia
celana           = s3zaqe
celup            = s3zho
cemberut         = sua
cengang          = bho_ho
cengeng          = jinge
centil           = mb3_dhi
cepat            = zamma
ceper            = sippi
cerah            = serra
cerai            = w3zzu
cerewet          = rotto
cerita           = nungu_nage
cermin           = nennu
cerutu           = bako
cibir            = sitto
cicit            = annamamo
cilik            = dhi_qi
cincang          = ndotta
cincin           = ngguru
cinta            = G3_whe
cium             = pirru
ciut             = ku_dhu
coblos           = p3_dho
cubit            = kuwwi
cuci             = ngoa * t3mba * rasi
cucu             = anna_3mbu
cukup            = tungga
cukur              = hwongga 
culik                = si'o * p3_whi
cuma               = hwonda
cumi cumi        = w3n_nu
cungkil            = ko_ghi * joggi
curi                 = naka


D"
dada             = kassa
dagang           = mbhe_dhi
daging           = degge
dagu             = w3_rri
dahaga           = moa
dahak            = nd3_ra
dahan            = ngga'a
dahi             = otte
dahulu           = n3mbu
daku             = ja'o
dalam            = one
dan              = ne'e
danau            = ae tiwu
dandan           = ga'a
dangkal          = se_dha * serra
dansa            = tojja
dapat            = ngazza
dapur            = zappu
darah            = ra
darat            = marra
dari             = may
datar            = ndena
daulat           = dhe_qi
daun             = wunnu
dayung           = w3_sha
debar            = biddi
debat            = bheo
debu             = awu
dekap            = kenggo
demam            = ria_rojjo
demikian         = ng3na
dempet           = dh3_pi
dendam           = t'_nne
dengan           = ne'e
dengar           = zezze
dengkul          = mbuku
dengkur          = mborro
dengung          = nd3rru
dengus           = ngai_merre
dentum           = mb3ttu
depan            = nia
deras            = mb_qa * ghazzy
dering           = zhi
desak            = ju
dewasa           = atta_merre
di               = re
diam             = narru
didih            = hwaQu
dinding          = kembi
dingin           = q'_tte * q"_tta
diri             = t3mbo
do'a             = ozzo_onno
dongeng          = nungu_nange
dorong           = rokka
dua              = rua
duda             = wazzu
duduk            = ngambe
duel             = p3matta * p3lawwa
dukun            = atta_mbe'o
dukung           = zaqqa
dulu             = nembu
duri             = karro
dusun            = ndu'a
duyun            = dho_re










E"
ecer                      = dhue * rerro
edan                     = mbingu
edar                      = wesha
ejek                      = ngetti
ekor                      = eko
emas                     = wea
enak                     = pawe
encok                   = nizzu
endap                   = k3_dhe
enggan                  = bhazzo
engkau                  = kau
engkol                   = wiu
entah                     = mbemboqa
enteng                    = noa * ve'a
eram (mengeram)   = n3'_qe
erang (menerang)   = nd3rru
erat                        = neggi * du'e
esok                       = wissia


F"
fajar            = poa * sia * manukakko
famili           = khunnu * t3mbo
fondasi          = ponderre
fungsi           = pulli



G"
gabung           = bou
gadis              = ovay
gaduh            = hwao
gaet               = kawe
gagak             = a_
gagang           = s3qi
gairah            = ozzonarra
galah             = woqa
galak             = mbanni
galau             = rettarazze
gali                = qoe
gampang        = noa
gandeng          = ndawi
ganggu           = ngetti
ganjal            = duke
ganteng          = sarre
ganti              = nggezzu * gati
gantung          = teo
garam            = si'e
garing             = erre
garuk             = nashi
gatal               = katte
gayung           = gajo
gegabah          = s3zzi_zezzi
gelagat           = ozzomeqo
gelap              = mizza
gelembung        = mb3nna * worra
geleng             = wetto
gelepar           = b3'bba
geletak          = zengapapa
geli                = make
gelincir         = ghe_zo
gelinding        = laga
gelitik             = kelle
gelombang        = embo
gemar               = ngnggo
gemas               = ri
gembira            = ga'i_gona * s3nna
gembok            = mboko_rongo
gemetar            = zezzi
gempa              = 3_ppu
gemuk              = zembho
gemuruh          = khu_bhu
genang            = zembo
gendong          = hwaqo
gendut             = qeje * mbeka
genggam          = q3_ppo
gerah               = hwrra
gerayang         = rama_reo
gerimis            = mb3rri_mb3shi
gertak           = ku'u
gerutu           = ng3mu_ng3ttu
gesit            = mb3_dhi * zama
gesper           = bharorra
giat             = bugu
gigi             = ngi'i
gigit            = kiki
gila             = mbingu
gocek            = gho_ze
golok            = topo
gombal           = baje
goncang          = wedu
gondok           = bije
gondron          = fuzzewa
goreng           = seo * r3nda
gorok            = horro * rorre
gosok            = juja * kosso * p3rri
gosong           = mue
gotong           = renggi * bhey
goyang           = wenggu * lenggu * hwenggu
gua              = zia
gubuk            = kuwwu
gula             = si'e_mi
guling           = kozza
gulita           = k3ppeu * mizzakya
gundul           = uzzu_sia * zoshi
guntur           = bhe_zza
gunung           = kezzi
gurih            = m3sha
gurita           = qubbi
guyur            = zeka



H"
hampa           = p3nga
hampir          = tini
hancur          = mbe_bhu
hangat          = mu
hangus          = mue
hantu           = pozzo * nitu_pa'i
hanya           = hwonda
hanyut          = m3zze * mozzu *ae_dha_nda
harap           = mette
hari            = z3rra
harta           = ozzo_way
harum           = m3_nge
harus           = nggushu
hati            = ate
haus            = moa
hendak          = wi * nara * fonga
henti           = du'u
hidang          = dhera * peso
hidung          = iru
hidup           = muri
hijau           = m3tta
hilang          = pota * f3zzo * embe
hilir           = rizzi
himpit          = ngg3ppi
hina            = ngasi
hindar          = sizzi * sezze
hingga          = dhu_
hinggap         = nde_dho
hirup           = sirro
hitam           = mitte
hitung          = reqe
hujan           = urra
hutan           = nd3_qo * mb3nne
hutang          = s3p_pu



I"
ia              = kai
iba             = dhoa_
ibarat          = ngere
ibu             = ine
ikal            = riggi
ikan            = iqa
ikut            = dheqo
indah           = sare
ingat           = ue_
ingin           = nara * fonga
ingus           = woqi
ini             = na
injak           = kesso
insang          = romba
intip           = pemme
iris            = sarru
isap            = mussu * misso
isri            = fay
itu             = nore



J"
jagung          = jawa
jahe            = zea
jahit           = satti
jajan           = ozzoka_
jalan           = razza * ozzombana
janda           = fay_wazzu
janggut         = qumindazzu
jangkau         = ngo_bha
jangkit         = dhaQi_
jantan          = zazzu * mossa
jari            = kanga
jaring          = qatarri
jarum           = zarru
jatuh           = mboka * m3shu
jauh            = reu
jawa            = ngoja
jawab           = nd3zzu
jebak           = t3_na * t3_ne
jelek           = re'e
jelita          = sare_bhane
jempol          = kanga_mere
jemput          = dha_to
jemur           = warri
jendela         = pate
jengkal         = s'bagazimma
jengkel         = ronggi
jenguk          = zazzo
jenuh           = sundo
jepit           = ngg3ppi
jera            = mbea
jerit           = q3_ra
jeruk           = ng3rru
jijik           = p3mbo
jingkrak        = mo_dhi_ge_dhe
jinjing         = dhewwi
jiplak          = tengo * dhe_qo
jual            = teka
juga            = ng3ni
juling          = siu
julur           = zo
jumpa           = pasambu * sambu * tey
junjung         = su'u



K"
kabut            = kubhu_nu * mizza
kabur            = sorra
kaca             = nennu
kacang           = mbue
kadal            = d3ggi
kaget            = g3du * ggi_gha
kail             = su'a
kain             = kote
kakek            = 3mbuhwaqi
kaki             = ha'i
kalung           = ozzo_pennu
kamar            = mbeqi_
kampung          = nua
kanan            = nggana
kancing          = kusi
kangkang         = nggeka
kantong          = saku
kapak            = taka
kapal            = lambo
karang           = raba
karet            = g3tta
karung           = gunni
kasur            = kamma
katak            = anna_z3qo
kawan            = immu
kawin            = n3tte
kaya             = bhan_da
kayu             = kaju

kayuh            = w3_sha
kebal            = kuzza * mbizza
kebas            = dh3mmba
kebiri           = poro * ngg3tte
kebun            = umma
kecil            = dhi_qi
kejar            = t3ndu
kekar            = bhaqi
kekasih          = nasa
keker            = nenni
keladi           = rose
kelakar          = p3_pay
kelapa           = nio
kelelawar        = ngi_ghi
kelereng         = k3neqa
keliling         = ziggi
kelingking       = kanga_dhi_qi
keluar           = wa'u
keluarga         = khunnu * t3mbozo_
kemarin          = numai
kembali          = bhaze * pengga * bhazze
kembang          = wonga
kembar           = ndoa
kembung          = mb3nna * mbutu
kempis           = ku_
kena             = nggena
kenal            = mbe'o * mbe'o_nia
kenang           = hwetey
kencang          = d3nga
kencing          = singi
kendur           = hwedho
kental           = taqi
kentara          = mbara
kentut           = p3shu
kenyang          = mbo'o
kepak            = g3ba
kepal            = k3ppo
kepala           = uzzu
kepiting         = kojo
keponakan        = ane
kepung           = ziggo
keram            = ri * z3makamba
keranda          = kanda_warri
kerangkeng       = qatta
kerbau           = kamba
kerdil           = panda
kering           = tu'u * mara
keringat         = runga
kerja            = k3mma
keropos          = m3wwu
kerumun          = zemmbo
keseleo          = ri'u * pi'u
ketawa           = tawa
ketiak           = keze
ketuk            = dhende * dhegga
kikir            = mi'i * aqa l'ji
kikis            = siqi
kilat            = bhezza
kiri             = nggeu
kirim            = ngatu
kobar            = zizza
kocok            = reggo
kodok            = ana z'qqo
kokok            = kakko
kolong           = z3wwu
korek            = solo
kribo            = riggi * kunggu
kristen          = pawawwo
kuat             = t3nggo * n3ggi
kucing           = eo_
kuda             = jara
kuku             = kungu
kulit            = hu'i
kumal            = zammu
kumis            = kummi
kumpul           = bou
kumur            = gummu
kunci            = kushi
kuning           = kunne
kunyah           = ngaju * mama
kupas            = windu * saqo
kuping           = hinga
kura kura        = qera
kurang           = tonna
kurus            = noko
kusam            = pawwu



L"
labuh            = pe'i * zetta
lagi             = k3sha
lahap            = raqo
lahir            = dha_dhi
lain             = pesha * pezza
laki laki        = ata hwaki
lalat            = hwazze
lama             = he_bho
lamar            = nai_onno
lambai           = eppa
lamban           = mawe * make
lampu            = izza
langgar          = zetta
langit           = zirru
langkah          = bagga
lapar            = mb3_pu
lapor            = k3lla * so_dho
lapuk            = m3_wu
lari             = paru
laut             = ae_m3shi
layat            = ngg3_qa
lebah            = fua * erro
lebat            = ghi
lebih            = reshi
ledak            = bheka
lega             = nowa * n3wa
lego             = rebhe
leher            = nggora * t3ngu
lekat            = r3_qe
lekuk            = s3_dhe
lelaki           = ata hwaki
lelap            = nande
leluhur          = 3mbukajo
lemak            = mina
lembek           = lala
lempar           = poke
lengket          = r3_qe
lengking         = gi'i
lengkung         = r3_qu
lentang          = zenga
lentur           = e_qqu
liang            = zia *3zza
lidah            = z3mma
lidi             = tokosumbu
lihat            = tey * tozzo * pango * kodho
lilin            = zizzi
lilit            = woe
lima             = 3_shazimma
linang           = mbere
lincah           = mb3_dhi
lipat            = z3_ppe
lolong           = pozzu *pazzu
lombok           = koro
lompat           = modhi
longgar          = onnda
longsor          = mb3_bhe
lonte            = nggaqho
luar             = zonnggo
luas             = merre
lubang           = gommo
ludah            = azzura
luka             = n3ka
lumat            = misho * za'i
lumayan          = ri'a_pawe
lumba lumba      = zobhu
lumpur           = bitha
lumut            = zammu
lupa             = q3_zzo
lusa             = w3ngirua
lutut            = mbuqu

M"
maag             = mba_
mabuk            = mbu
macam            = ngere* zattu
mahal            = w3zzi
main             = e_nge
majikan          = tangga'e..
maju             = dha_to
makan            = ka_
maki             = mbattu
makin            = nge_
malam            = kombe
malapetaka       = balatushirru
malas            = zao * ura_bharra
maling           = attanaka
malu             = mea
mama             = ine
mampir           = tuzzi
mampu            = ngazza
mana             = 3mmba
mancung          = bozzho
mandi            = ryo
mangga           = pau
manggut          = r3nnu
manis            = mi
mantra           = soasoza
marah            = g3rra
mari             = mai_
martil           = p3sha
masak            = pe_dhe
masih            = kawazzi
masuk            = tama
mata             = zomata
matahari         = zerra
matang           = mbotto
mati             = mata
mau              = fonga
melar            = ma_
melek            = ba_ * pa'i
meleset          = sazza
menang           = uttu
menantu          = anna_tu'a
mendung          = ku_bhu
mengapa          = taapa
mentah           = ngurra
mereka           = 3_bbe
merem            = b3re
mertua           = tu'a
mesjid           = zangga
milik            = ko'o
mimpi            = mbaro
minta            = onno
minum            = t3mmi
minyak           = z3ngi
miring           = kirri
mirip            = lagu * wangu
misal            = ngere
mohon            = onno
moncong          = mumu
moyang           = 3mbukajo
muara            = nanga
muat             = wua
mudah            = noa
mujur            = uturi'a
muka             = nia
mulut            = moki
muncul           = suza
mundar mandir    = zigi zeo
mungil           = mbu_dhi
mungkin          = saymbe'oqi
muntah           = muta * ngabhu
murung           = dhongo
musim            = wuzza

N"
nafas            = ngai
naik             = nai
nakal            = jogha
nakoda           = p'nggawa
nama             = ngara
nampan           = duzza
nanas            = anna_na_
nanti            = wiso'o wisia
nasihat          = na'u nenna
nenek            = mamo * 3_mbu
ngawur           = rewo * tozzotau
ngiang           = iy
niat             = nara
nona             = ofai
nyala            = ja
nyamuk           = k'pa
nyenyak          = nande
nyeri            = ri
nyiru            = i_dhe
nyiur            = punio
              
    

58 komentar:

  1. Nara, kok cuma sampai N
    O - Z ϞƔª mana?
    Pengen menguasai bahasa ende ni nara

    BalasHapus
  2. Kata uang dalam bhs Ende apa ?.trims

    BalasHapus
  3. Komentar ini telah dihapus oleh pengarang.

    BalasHapus
  4. "nara o nara kau ma'e jolo kau mae mbana ole nara, aku rendo dema no kau nara"

    BalasHapus
  5. Komentar ini telah dihapus oleh pengarang.

    BalasHapus
  6. eja tolong saya tuliskan tentang motto orang ende sebelumnya maaf klo salah nulisnya "tonggare ngara..maaf tidak tahu terusannya mohon diuraikan tentang pesan itu ya eja karena itu pesan almarhum ayah saya terima kasih orangtua saya ende lio dan ibu jawa.Kata kata itu sering terngiang di benak saya

    BalasHapus
  7. Kalau kayu atau pohon sonokeling org ende bilang apa....

    BalasHapus
  8. Abang tolong bisa terjemahkan lagu sinta weta. Saya terharu sekali dngan lagunya. Biar bisa belajar lebih banyak.

    BalasHapus
  9. Terima kasih dalam bahas ende apa ??

    BalasHapus
  10. Lara roke artinya apa dlam bahasa indoneaiax?

    BalasHapus
  11. Aku rendo no kau nara, aku vonga dema no kau nara.apa bahasa Indonesianya ini

    BalasHapus
  12. Hai guys.
    Mau nanya dong bahasa Ende nya "Sayang Kamu" apa yah?

    BalasHapus
  13. kena cuman batas N saja....

    BalasHapus
  14. Terjemahkan lagu "sinta weta e kau ate ria ee......"

    BalasHapus
  15. Susah buat belajar nya,padahal saya dari Jawa barat ingin sekali bisa bahasa Ende,soalnya saya sekarang di di kabupaten ende

    BalasHapus
  16. Aku fonga no kau artinya apa?

    BalasHapus
  17. Maaf kak mau tanya arti : orang pu mama
    Itu apa ya arti ny?

    BalasHapus
  18. Tuhan Allah memberkati artinya apa ?

    BalasHapus
  19. Apa kabar dalam bahas ende apa?

    BalasHapus
  20. Zae kombe rengu ata naka
    Apa artinya

    BalasHapus
  21. Aku rindu perkumpulan kita bahasa Ende

    BalasHapus
  22. Malam semuaaa
    Sa mau tanya artinya " Jao Mora ne'e kau "
    Artinya apa ya?

    BalasHapus
  23. Saya mau tanya arti kata
    ● Diakufonga de wa o walo
    ● Solebinara kau mae wole mengase kobe
    ● Solenara

    ● Rendonara
    ● Nara ku e

    Saya dengar kata2 ini dari lagu Ende judulnya RENDO

    Maaf jika ada salah2 tulis ejaannya

    Terima kasih

    BalasHapus
  24. Kalau bahasa ende nya
    Aku sayang kamu

    BalasHapus
  25. Iya kak kira kalau atafai iju kime
    Dapa atahaki iju kime jga
    Aduh kk eh 🤣🤣🤣

    BalasHapus
  26. Orang dalam bahasa Ende
    Apa ya??

    BalasHapus
  27. Na Dema smbe'o eee
    Ana kau gha du'a sawe ko,, artinya apa ya kak 🙏

    BalasHapus